Ψάχνοντας όλο και βαθύτερα τους πιθανούς παράγοντες, που όλοι μαζί ή ξεχωριστά, οδηγούν σε σοβαρές σωματικές ασθένειες, έφτασα και στην αυτοτιμωρία.
Η σύνδεση της αυτοτιμωρίας με την ασθένεια είναι κάτι που αναγνωρίζεται τόσο στην ψυχολογία όσο και σε ολιστικές προσεγγίσεις υγείας, όπως η ψυχοσωματική ιατρική, η οποία θεωρεί ότι το σώμα και το πνεύμα είναι στενά συνδεδεμένα.
Άρα είναι αυτονόητο ότι εάν πιστεύεις κι εσύ ότι μπορείς να βοηθήσεις στην θεραπεία σου, χρειάζεται ριζική αλλαγή του τρόπου που σκέφτεσαι > νιώθεις > δρας, να αναγνωρίσεις βαθιά συναισθήματα, να αναλάβεις την ευθύνη και να συγχωρήσεις τον εαυτό σου.
Η συγχώρεση δεν είναι εύκολη υπόθεση, αλλά είναι ζωτικής σημασίας για την ψυχική και σωματική σου υγεία. Με επιμονή, αυτογνωσία και βοήθεια, μπορείς να απελευθερωθείς από το βάρος της αυτοτιμωρίας και να ζήσεις μια πιο ισορροπημένη και γεμάτη ζωή, αλλά και να ανοίξει ο δρόμος για την πραγματική ίαση.
Κάποια βήματα που με βοηθούν και μπορείς να ακολουθήσεις κι εσύ είναι τα εξής:
Αναγνώριση του Συναισθήματος και του Τραύματος
Αναγνώρισε τι είναι αυτό που δεν συγχωρείς στον εαυτό σου. Πολλές φορές τα αρνητικά συναισθήματα όπως η ενοχή, η ντροπή ή ο θυμός που κρατάμε μέσα μας μπορούν να εκφραστούν μέσα από το σώμα μας με τη μορφή ασθενειών. Αφιέρωσε χρόνο να σκεφτείς πού πηγάζουν αυτές οι ενοχές ή οι τύψεις. Μερικές ερωτήσεις που μπορείς να σκεφτείς είναι:
– Τι είναι αυτό που με κρατάει στην αυτοτιμωρία;
– Πώς συνδέεται αυτή η ενοχή με την αυτοεικόνα μου;
Αποδοχή των Σφαλμάτων και των Τρωτών Σημείων
Κανείς δεν είναι τέλειος, και τα λάθη είναι αναπόφευκτο μέρος της ανθρώπινης εμπειρίας. Δώσε στον εαυτό σου την άδεια να κάνεις λάθη χωρίς να καταδικάζεσαι γι’ αυτά. Το να αποδεχτείς ότι είσαι ανθρώπινος σημαίνει να αποδεχτείς και τις ατέλειές σου.
Καλλιέργεια Αυτοσυμπόνοιας
Η αυτοσυμπόνοια είναι μια θεμελιώδης πρακτική για την απελευθέρωση από την ενοχή και την αυτοτιμωρία. Προσπάθησε να είσαι ευγενικός με τον εαυτό σου όταν σκέφτεσαι τα λάθη σου. Μπορείς να χρησιμοποιήσεις φράσεις όπως:
– “Ήμουν άτομο που έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε με τα δεδομένα που είχε.”
– “Όλοι κάνουν λάθη και αξίζω να με συγχωρέσω.”
Η αυτοσυμπόνοια σου επιτρέπει να μετατρέψεις την εσωτερική κριτική σε εποικοδομητική κατανόηση.
Εκμάθηση Απελευθέρωσης της Ενοχής
Η ενοχή είναι ένα από τα βασικά συναισθήματα που τροφοδοτούν την αυτοτιμωρία. Σκέψου αν η ενοχή που νιώθεις είναι δικαιολογημένη ή υπερβολική. Υπάρχουν τρόποι να εξιλεωθείς ή να διορθώσεις τα λάθη σου; Αν η απάντηση είναι ναι, κάνε τα βήματα για να το κάνεις. Αν όχι, άφησέ την να φύγει. Δεν χρειάζεται να υποφέρεις για πάντα εξαιτίας του παρελθόντος.
Συμβουλευτική ή Ψυχοθεραπεία
Ένας θεραπευτής μπορεί να σε καθοδηγήσει μέσα από την εξερεύνηση των βαθύτερων λόγων που οδηγούν στην αυτοτιμωρία σου και να σε βοηθήσει να αναπτύξεις στρατηγικές αυτοσυγχώρεσης. Η ψυχοθεραπεία μπορεί επίσης να σε βοηθήσει να εντοπίσεις παλιά τραύματα ή καταστάσεις που ενισχύουν την ανάγκη αυτοτιμωρίας.
Ανάπτυξη Νέας Ταυτότητας
Πολλοί άνθρωποι “κολλούν” σε μια αυτοεικόνα που βασίζεται στο παρελθόν τους ή στα λάθη τους. Ίσως χρειάζεται να επανεφεύρεις ποιος είσαι και πώς βλέπεις τον εαυτό σου. Επικεντρώσου στις θετικές σου πλευρές και στους στόχους σου για το μέλλον, αντί να μένεις φυλακισμένος σε έναν κύκλο ενοχής και τιμωρίας.
Εδώ είναι ένα παράδειγμα μιας πρακτικής στρατηγικής που μπορείς να ακολουθήσεις:
- Αναγνώριση και Αποδοχή
Το πρώτο βήμα είναι να αναγνωρίσεις και να αποδεχτείς τι ακριβώς σε κάνει να νιώθεις ενοχές. Γράψε και μετά διάβασε μία λίστα με τα λάθη, τις αποφάσεις ή τις καταστάσεις που σε βάρυναν. Η αναγνώριση της κατάστασης είναι απαραίτητη για να προχωρήσεις. Πολλές φορές, αποφεύγουμε να αντιμετωπίσουμε τις ενοχές μας, κάτι που ενισχύει την εσωτερική μας σύγκρουση.
- Κατανόηση και Σύνδεση με το Παρελθόν
Σκέψου τι συνθήκες και ποια ψυχική κατάσταση σε οδήγησαν σε αυτές τις πράξεις ή αποφάσεις. Αναρωτήσου:
– Πώς ένιωθα τότε;
– Τι με έκανε να επιλέξω αυτό το μονοπάτι;
– Είχα όλες τις πληροφορίες που χρειαζόμουν για να πάρω την καλύτερη απόφαση;
Η κατανόηση του πλαισίου μέσα στο οποίο έγιναν τα λάθη σου θα σε βοηθήσει να δεις τον εαυτό σου με περισσότερη συμπόνοια. Πολλές φορές, οι αποφάσεις μας επηρεάζονται από άγνοια, στρες ή άλλες καταστάσεις που δεν μπορούσαμε να ελέγξουμε.
- Επαναπροσδιορισμός της Αυτοκριτικής
Η αρνητική αυτοκριτική συχνά τροφοδοτεί την ενοχή. Σκέψου πώς θα μιλούσες σε έναν φίλο σου που έκανε το ίδιο λάθος. Θα ήσουν τόσο σκληρός μαζί του όσο είσαι με τον εαυτό σου; Αν όχι, τότε η αυτοκριτική σου χρειάζεται επαναπροσδιορισμό. Μίλα στον εαυτό σου με ευγένεια, όπως θα μιλούσες σε κάποιον που αγαπάς. Κάθε φορά που αναδύεται μια αρνητική σκέψη, αντικατάστησέ την με μια πιο ευγενική και συγχωρητική φράση, όπως: “Έκανα ό,τι καλύτερο μπορούσα τότε” ή “Είμαι άξιος/α συγχώρεσης.”
- Ανάληψη Ευθύνης χωρίς Τιμωρία
Η συγχώρεση δεν σημαίνει ότι αγνοούμε τις πράξεις μας, αλλά ότι αναλαμβάνουμε την ευθύνη χωρίς να καταδικάζουμε τον εαυτό μας. Αναγνώρισε τι μπορείς να μάθεις από το λάθος σου και σκέψου πώς μπορείς να βελτιωθείς στο μέλλον. Αυτό είναι πολύ διαφορετικό από την αυτοτιμωρία, η οποία δεν προσφέρει καμία εποικοδομητική λύση.
- Απελευθέρωση και Τελετουργία Συγχώρεσης
Μόλις ολοκληρώσεις τα παραπάνω βήματα, είναι ώρα να απελευθερωθείς από το βάρος της ενοχής. Μπορείς να δημιουργήσεις μια προσωπική τελετουργία που συμβολίζει αυτή την απελευθέρωση. Για παράδειγμα, μπορείς να γράψεις όλα τα πράγματα που θες να συγχωρήσεις στον εαυτό σου και στη συνέχεια να κάψεις το χαρτί ή να το αφήσεις να παρασυρθεί σε νερό. Το τελετουργικό αυτό συμβολίζει ότι αφήνεις πίσω σου το βάρος. Εγώ προσωπικά το έκανα νοητικά σε διαλογισμό.